Melle Jorritsma over Blockchain en Accountancy

Handelen met voorkennis

Handelen met voorkennis, was dat maar waar. Een nieuw publiek, aangetrokken door enorme koerswinsten, handelt massaal in cryptocurrencies, zonder gehinderd te worden door enige vorm van kennis. Een gokje wagen, speculeren op de koersontwikkeling. Er is niets mis met het nemen van een afgewogen risico, maar het blijkt soms lastig om door de bomen nog het bos te zien. Het zal niet de eerste keer zijn dat een nieuw bedrijf met een gelikte website een eigen ‘coin’ uitgeeft, veel geld ophaalt met deze ICO (Initial Coin Offering) en dan ineens met de noorderzon is vertrokken. Of dat iemand door een ‘pump and dump’-strategie reageert op een koersstijging en daardoor te laat is met verkopen als de koers ineens weer ingezakt is.

Deze handel in cryptocurrencies leidt af van meer fundamentele zaken. Namelijk de vraag hoe blockchain waarde kan toevoegen: welk probleem lost de blockchain eigenlijk op en waarom zou deze oplossing beter of goedkoper zijn dan de huidige oplossingen?

Wat is de blockchain?

De blockchain is letterlijk vertaald een ketting van blokken. Deze ketting heeft een begin (‘genesis block’) en vanaf daar worden er steeds nieuwe blokken aan vastgemaakt. Een blok bestaat uit een set transacties. Over deze set van transacties wordt een hash-berekening gedaan. Het resultaat daarvan is de hash-waarde: een unieke tekenreeks met een vaste lengte.

Als één cijfer of letter in een transactie wijzigt, dan wijzigt ook de hash-waarde. In een nieuw blok wordt de hash-waarde van het vorige blok opgenomen en gebruikt om samen met de nieuwe set transacties opnieuw een hash-waarde uit te rekenen, die weer gebruikt wordt in het volgende blok. Zo ontstaat de ketting, waarvan de transacties in de blokken niet zomaar met terugwerkende kracht kan worden gewijzigd.

Kán de blockchain dan achteraf gewijzigd worden? Ja, dat kan. Als alles op een enkele server staat, dan kan die server een transactie wijzigen en vervolgens alle hash-waarden opnieuw uitrekenen. Om dit te voorkomen, wordt de blockchain verspreid over meerdere servers: een gedistribueerd netwerk.
De transacties in een blok worden met een digitale handtekening ondertekend. Deze cryptografische techniek zorgt ervoor dat alleen de rechthebbende met zijn eigen ‘digitale assets’ de transacties kan doen.

Zo ontstaat er een gedistribueerd netwerk van servers, die samen steeds consensus bereiken over welke transacties zich in ieder blok van de blockchain begeven. Met als resultaat dat er één weergave van de waarheid ontstaat, zonder tussenkomt van een derde partij en niet beïnvloedbaar door externe (menselijke) actoren.

Trusted third party

Dat zijn op zichzelf bijzondere eigenschappen. Dit is misschien wel de echte aantrekkingskracht of het echte gevaar van de blockchain. Het is maar vanuit welk perspectief je het bekijkt. Alle door onze maatschappij aangewezen instanties, waarvan wij verwachten dat deze onafhankelijk en integer zijn, voelen de bui al een beetje hangen.

Banken, overheidsinstanties, notarissen, maar ook accountants, ‘onafhankelijke’ softwareplatformen en uitgevers van digitale certificaten. Er zullen ongetwijfeld gebieden zijn waarop al deze professionals hun meerwaarde kunnen laten zien. De vraag is alleen of die in de toekomst nog ligt in de ‘trusted third party’, oftewel de derde meekijkende partij die andere partijen vertrouwen bij het doen van een onderlinge transactie.

Wat is de blockchain niet?

De blockchain lost al onze problemen op. Als iemand dat tegen me zegt, dan beantwoord ik dat met een lichte frons: meen je dat nou? Alle problemen? Hoe dan?
Dat komt omdat er spectaculaire verhalen de ronde gaan over problemen die ermee worden opgelost. Zoals het doen van een geldtransactie van de ene kant van de wereld naar de andere, in enkele seconden, tegen lage kosten en zonder tussenkomst van een bank. Normaal gesproken is een dergelijke transactie dagenlang onderweg en worden er stevige transactiekosten in rekening gebracht.

Nu zijn die problemen vaak niet nieuw. Voor veel problemen bestaat vaak al een prima oplossing. Maar met de blockchain is er wel een andere manier bijgekomen die bij kan dragen aan een oplossing.

Symbiose

Ik zeg bewust ‘bijdragen’, omdat de blockchain een systeem is dat autonoom al veel regelt, maar alleen zijn rol kan vervullen als er een interactie is met andere systemen. Deze andere systemen zijn nodig om transacties daadwerkelijk in de blockchain te voegen. Denk aan exchange tools om fiat geld en cryptocurrencies om te wisselen, maar ook tools voor assetbeheer, bestandsuitwisseling en beheer van digitale identiteiten.

De ontwikkelaars van deze tools laten weten dat ze een ‘blockchain solution’ hebben gemaakt, waardoor velen denken dat de blockchain hetzelfde is als de applicatie waarmee interactie plaatsvindt. Maar eigenlijk gaat het over twee verschillende systemen die een symbiotische relatie met elkaar hebben.

In deze interactie kent ook de blockchain beperkingen, afhankelijk van de gebruikte blockchain technologie. In het volgende deel ‘applied’ kijken we naar voorbeelden van toepassingen en wat je er wel (en niet) mee kan.

___________________________________________________________________________

Melle is mede-oprichter, CFO en hoofd van HR en Facilities bij PinkWeb. Met zijn ingenieurs achtergrond heeft hij een diepgaande interesse in technologische ontwikkelingen en hoe deze kunnen worden toegepast om de wereld een stukje te verbeteren.